به گزارش خبرنگار اجتماعی نخ نیوز، در حالی که بازار جهانی گردشگری سلامت به‌سرعت در حال گسترش است و بسیاری از کشورها از این فرصت برای جذب سرمایه‌گذاری و ارزآوری بهره می‌برند، ایران همچنان با شکاف قابل‌توجهی میان ظرفیت‌های پزشکی خود و درآمد واقعی در این حوزه مواجه است.
خدمات درمانی پیشرفته در پیوند اعضا، ناباروری، جراحی‌های زیبایی، چشم‌پزشکی و قلب، همچنین هزینه‌های پایین و دسترسی آسان به پزشکان متخصص، ایران را در موقعیت کم‌نظیری برای جذب بیماران خارجی قرار داده است. با وجود این مزیت‌ها، نبود سیاست واحد، ضعف بازاریابی بین‌المللی، موازی‌کاری نهادها، و فقدان زیرساخت‌هایی مانند هتل‌بیمارستان و سامانه جامع بیماران خارجی، مانع بهره‌برداری کامل از این ظرفیت شده است.
در همین زمینه، دکتر دیاکو عباسی، دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، درباره وضعیت و چشم‌انداز این حوزه به نخ نیوز گفت: «ما از دو مسیر آمار گردشگران سلامت در کشور را به دست می‌آوریم؛ نخستین مرجع ما سامانه سپاد وزارت بهداشت است، آمار دیگر از ویزای درمان گردشگران سلامت است و مورد دیگر گزارشاتی است که از آژانس‌ها می‌گیریم؛ این سه منبع اصلی تخمین تعداد گردشگران سلامت هستند.»
او افزود: «البته تفکیکی میان افرادی که به‌صورت قانونی وارد کشور شده و خدمات درمانی دریافت کرده‌اند و کسانی که در کشور رسوب نکرده‌اند یا اقامت غیرقانونی داشته‌اند، انجام می‌شود. آن دسته از بیماران غیرقانونی که از خدمات درمانی استفاده کرده‌اند، در آمار رسمی گردشگری سلامت لحاظ نمی‌شوند.»
عباسی با اشاره به میزان ورود بیماران خارجی گفت: «اگر مجموع این موارد را در نظر بگیریم، طبق برآوردهای ما، در سال گذشته چیزی در حدود یک‌میلیون گردشگر سلامت، یعنی افرادی که به‌منظور دریافت خدمات پزشکی وارد کشور شده‌اند، از بیش از ۱۶۰ کشور جهان به ایران سفر کرده‌اند. همان‌طور که اشاره شد، ما ویزای درمانی برای این گروه در نظر گرفته‌ایم که از طریق وزارت امور خارجه پیگیری می‌شود.»
او درباره حوزه‌های پرمتقاضی نیز اظهار کرد: «آمارها نشان می‌دهد بیشترین خدمات درمانی که این افراد دریافت می‌کنند در حوزه‌هایی چون ناباروری، قلب، زیبایی، ارتوپد، چشم‌پزشکی و همچنین پیوند اعضاست.»
دبیر شورای راهبری گردشگری سلامت در ادامه به ضعف زیرساخت‌های انتقال بیماران اشاره کرد و گفت: «در ایران هنوز به زیرساخت استفاده از آمبولانس‌های هوایی دست نیافته‌ایم، اما این موضوع در دستور کار شورای راهبری گردشگری سلامت کشور قرار دارد.»
وی سپس به هدف‌گذاری جدید کشور اشاره کرد: «چشم‌اندازی برای سال‌های آینده تعریف شده است که بر مبنای آن و طبق ماده ۷۲ قانون برنامه هفتم توسعه، کشور باید تا پایان این برنامه به درآمد سالانه ۶ میلیارد یورو از محل گردشگری سلامت دست یابد؛ این هدف‌گذاری در بازه زمانی پنج‌ساله پیش‌بینی شده است.»
عباسی با اشاره به اقدامات دولت چهاردهم توضیح داد: «از زمان آغاز به‌کار دولت، اقدامات مشخصی در این حوزه صورت گرفته است. از جمله می‌توان به برگزاری نشست تخصصی شورای راهبری گردشگری سلامت با حضور معاونین دستگاه‌های مختلف اشاره کرد. در این نشست‌ها تاکنون حدود ۴۰ مصوبه به تصویب رسیده و سیاست‌گذاری‌های کلانی انجام شده که عمدتاً بر مبنای چالش‌های موجود در حوزه گردشگری سلامت تدوین شده است.»
او محور اصلی سیاست‌ها را تقویت برندینگ معرفی کرد و گفت: «یکی از برنامه‌هایی که در ماه آینده اجرایی خواهد شد، طراحی و برگزاری یک رویداد ملی برای معرفی گردشگری سلامت ایران است. در ادامه آن، معرفی پلتفرم گردشگری سلامت کشور انجام خواهد شد. یکی از چالش‌های ما بحث بازاریابی و برندینگ حوزه سلامت کشور است که با این پلتفرم سعی داریم خدمات خود را به بازارهای هدف معرفی کنیم.»
عباسی همچنین به موضوع آموزش فعالان این حوزه اشاره کرد: «یکی دیگر از سیاست‌ها، آموزش و توانمندسازی زنجیره خدمات گردشگری سلامت است؛ یعنی همه فعالان حقیقی و حقوقی شامل دفاتر گردشگری، مراکز درمانی، بیمارستان‌ها، هتل‌ها و سایر مؤسسات مرتبط. همچنین موضوع ساماندهی افرادی که به‌صورت غیرقانونی فعالیت می‌کنند نیز در همین سیاست تعریف شده است.»
او درباره ضرورت ایجاد سامانه ملی ثبت بیماران بین‌المللی گفت: «راه‌اندازی سامانه ثبت و پذیرش بیماران بین‌المللی یکی از برنامه‌های مهم ماست. این سامانه اکنون به‌صورت پایلوت در استان خراسان رضوی فعال است. اگر بتوانیم آن را در سطح ملی اجرایی کنیم، بسیاری از چالش‌های آماری و نظارتی حل خواهد شد.»
وی از برنامه‌های توسعه زیرساختی نیز خبر داد:
«تنوع‌بخشی به خدمات، ایجاد دهکده‌های سلامت، مراکز آب‌درمانی، هتل‌تندرستی‌ها و تغییر کاربری برخی بیمارستان‌ها در دستور کار قرار دارد. همچنین کمیته‌ای با محوریت وزارت بهداشت برای تعیین تعرفه خدمات گردشگری سلامت تشکیل شده است.»
عباسی سرمایه‌گذاری در برندینگ را شرط موفقیت دانست و گفت: «کشورهایی مانند ترکیه و کره جنوبی دقیقاً با اختصاص بودجه مشخص برای برندینگ توانسته‌اند در بازار جهانی گردشگری سلامت سهم بگیرند. اگر بخواهیم به هدف ۶ میلیارد یورویی برسیم، باید نقش دولت در تأمین بودجه و حمایت از برندینگ و بازاریابی پررنگ‌تر شود.»
او در پایان به موضوع هتل‌بیمارستان‌ها اشاره کرد: «در زمان حاضر تنها یکی‌دو مورد در کشور داریم و بسیاری از بیمارستان‌ها یک طبقه را هتل کرده‌اند. قرار است با همکاری وزارت بهداشت، شیوه‌نامه‌ای برای تعریف استانداردهای هتل‌بیمارستان‌ها تهیه شود و این موضوع نیز در قالب کمیته‌ای مشترک پیگیری خواهد شد.»
