به گزارش خبرنگار اقتصادی نخ نیوز، احمد زراعتکار، معاون برنامه‌ریزی وزارت نفت اظهار داشت: در طول یازده ماه گذشته با بهره‌گیری از همفکری کارشناسان و همراهی همکاران توانستیم بسیاری از موضوعاتی را که پیش‌تر محل بحث و اختلاف نظر بود، بررسی و پیگیری کنیم. هدف اصلی ما این است که فضای کاری صنعت را همانند گذشته در مسیر رشد، پویایی و شکوفایی قرار دهیم.
وی با بیان این‌که صنعت پتروشیمی ایران اکنون وارد مرحله‌ای تازه از رشد و بلوغ شده است، افزود: این صنعت سال‌های ابتدایی توسعه خود را پشت سر گذاشته و دیگر نیازی به حمایت‌های پایه‌ای اقتصادی مانند گذشته ندارد.
معاون برنامه‌ریزی وزارت نفت به برخی چالش‌های موجود در این صنعت پرداخت و گفت: بخش‌هایی از صنعت پتروشیمی همچنان با فرسودگی و ضعف ساختاری روبه‌رو است که توجه جدی به آن‌ها ضروری است. تجربه ما در صنایع بالادستی نفت، گاز و پالایش نشان داده است که جبران عقب‌ماندگی‌ها در بخش‌های پایین‌دست بسیار دشوارتر خواهد بود،از همین رو لازم است این مسئله در قالب برنامه‌های توسعه‌ای آینده دیده و پیش‌بینی شود.
زراعتکار شرایط عمومی اقتصاد کشور را یکی از عوامل اثرگذار بر روند توسعه صنعت دانست و توضیح داد: محدودیت‌های ناشی از شرایط اقتصادی، دشواری‌های دسترسی به فناوری‌های نوین، تحریم‌ها، کسری بودجه و فشارهای دستگاه‌های نظارتی، همگی بر صنعت پتروشیمی تأثیر گذاشته و حتی زندگی فردی و حرفه‌ای فعالان این حوزه را تحت تأثیر قرار داده است. با وجود این فشارها، تلاش ما بر این است که با استفاده از اختیارات و حمایت‌های وزارت نفت و همراهی همکاران، چالش‌ها را مدیریت کرده و مسیر توسعه صنعت را هموار کنیم.
مدیر برنامه‌ریزی وزارت نفت، با اشاره به این که درماه‌های اخیر مسائل مالی و ارزی این صنعت را به‌طور مستمر دنبال کرده‌ایم و تعامل سازنده‌ای با بانک مرکزی و سایر نهادهای تنظیم‌گر برقرار شده است گفت: این همکاری‌ها شرایطی را فراهم کرده که ضمن ارائه کمک‌های مؤثر به حاکمیت، حمایت‌های لازم نیز متقابلاً در اختیار صنعت قرار گیرد.
وی با اشاره به روند تسهیل‌شده تعاملات مالی افزود: در طول ده تا یازده ماه گذشته هیچ درخواست منطقی درحوزه‌های مختلف حاکمیتی بدون پاسخ نمانده است و در همین چارچوب، اقدامات ارزشمندی انجام شده است در همین راستا اخذ مجوز سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز با مشارکت صندوق توسعه ملی فراتر از تأمین مالی ساده عمل کرده و با کاهش ریسک‌ها، مسیر اجرای پروژه‌ها را هموار ساخته است.
معاون برنامه‌ریزی وزارت نفت ادامه داد: در حوزه بالادستی با وجود عقب‌ماندگی‌ها، تلاش کرده‌ایم با پشتیبانی صندوق توسعه ملی پروژه‌ها را تقویت کنیم. امروز این امکان فراهم است که شرکت‌ها و مجموعه‌های فعال صنعت، پروژه‌های علمی و توسعه‌ای خود را با آگاهی کامل از فرآیندها به صندوق ارائه کنند و وزارت نفت نیز با حمایت‌های لازم، زمینه اجرایی شدن این طرح‌ها را فراهم سازد تا بخش‌های کلیدی صنعت متحول شود.
زراعتکار در ادامه به چالش‌های ساختاری صنعت اشاره کرد و گفت: با وجود پیشرفت‌ها، برخی مشکلات همچنان پابرجاست، توسعه نامتوازن در بخش انرژی کشور منجر به ناترازی منابع شده و در زمان کمبود منابع، رقابت بین‌بخشی شدت می‌گیرد. با این حال، صنعت پتروشیمی توانسته در این شرایط سهم مناسبی از منابع محدود کشور را به خود اختصاص دهد و تلاش ما این بوده که ضمن حفظ وضعیت موجود، پویایی و مسیر توسعه این صنعت ادامه یابد.
زراعتکار، با اشاره به اهمیت تأمین انرژی پایدار برای صنعت پتروشیمی گفت: موضوعات مرتبط با برق و گاز در کشور همچنان با محدودیت‌هایی همراه است، اما همه تلاش ما معطوف بر این است که اثر این محدودیت‌ها بر صنعت پتروشیمی به حداقل برسد. از ابتدای کار، با هدایت وزیر نفت، راهکاری طراحی شد تا سهم مشخصی از کیک انرژی کشور برای صنعت پتروشیمی جدا شود و منابع موردنیاز این بخش به‌طور اختصاصی تأمین گردد.
وی افزود: این اقدام با همکاری تیم‌های ملی، انجمن‌های تخصصی و پیگیری‌های مستمر اجرایی شد. در همین مسیر توانستیم مراحل اولیه توسعه میادین گازی و اختصاص گاز به صنایع پتروشیمی را به نتیجه برسانیم و امیدواریم تا پایان سال به اهداف مطلوب دست پیدا کنیم. علاوه بر این، روش‌های دیگری نیز برای تأمین انرژی بخش پایین‌دست تعریف شده که با همکاری شرکت ملی نفت در حال پیگیری است. هدف نهایی آن است که با جداسازی سهم صنعت پتروشیمی از منابع انرژی عمومی، مسیر توسعه این صنعت هموار شود و در عین حال اقتصاد کشور نیز پایداری خود را حفظ کند.
زراعتکار همچنین به توسعه فعالیت‌های نوآورانه و استارتاپی در حوزه انرژی اشاره کرد و گفت: تلاش کرده‌ایم زمینه را برای حضور شرکت‌های نوآور و فعالیت‌های فناورانه در بخش انرژی باز کنیم و محدودیت‌های گذشته را کاهش دهیم. با حمایت رئیس‌جمهور و تأیید مقامات عالی کشور، موفق شدیم مصوبه اپراتورهای انرژی و کاربران گاز را دریافت کنیم که هم‌اکنون با همکاری شرکت ملی گاز در حال اجراست. اگرچه نمی‌توان انتظار داشت به‌طور معجزه‌آسا مصرف گاز جبران شود، اما با تخصیص هدفمند منابع می‌توان کیفیت و دسترسی به انرژی در صنعت پتروشیمی را ارتقا بخشید.
وی به یکی از چالش‌های اساسی در بخش انرژی عمومی کشور اشاره کرد و توضیح داد: مشکل اصلی این است که به دلیل ارزان بودن گاز یارانه‌ای، انگیزه‌ای برای صرفه‌جویی در مصرف وجود ندارد و حتی مصرف افزایش پیدا می‌کند. ما با بهره‌گیری از تجربه‌های گذشته در صنعت نفت و گاز و الگوبرداری از کشورهای موفق تلاش می‌کنیم این وضعیت را اصلاح کنیم. هدف این است که گاز به‌صورت هدفمند و با انحصارزدایی در اختیار صنایع قرار گیرد تا هم مصرف بهینه محقق شود و هم توسعه صنعتی با اتکای واقعی به منابع پایدار انرژی پیش برود.
زراعتکار با تأکید بر اهمیت حکمرانی داده و مدیریت منابع انرژی افزود: در صنعت نفت با عقب‌ماندگی‌های تاریخی مواجه بوده‌ایم، اما با پیگیری‌های مستمر در معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت و همکاری بخش‌های مختلف، تلاش کرده‌ایم حکمرانی انرژی را ارتقا دهیم. این پروژه بزرگ با همکاری شرکت ملی گاز و وزارت نیرو در حال اجراست و می‌تواند موجب افزایش همگرایی و همکاری میان صنایع مختلف شود.
وی همچنین به موضوع مدیریت خوراک‌های مایع و سوخت اشاره کرد و گفت: در حوزه خوراک‌های مایع محدودیت‌ها و رقابت‌هایی وجود دارد که نیازمند شفاف‌سازی است. باید سهم مصرفی هر بخش مشخص شود تا توسعه آینده صنعت پتروشیمی تضمین شود. تحقق این هدف مستلزم همفکری و هماهنگی بین تمامی بخش‌هاست. در وزارت نفت نیز تلاش کرده‌ایم بخشی از مجوزهای گذشته که ضرورتی نداشتند لغو شود تا فشارها و محدودیت‌های غیرضروری کاهش یابد و مجوزهای قانونی و ضروری برای بهره‌برداری بهینه صادر شود.
معاون برنامه‌ریزی وزارت نفت تأکید کرد: هدف ما این است که با تعیین مرزهای دقیق و شفاف برای مصرف‌کنندگان، فشارها کاهش یابد و زمینه بهره‌برداری کامل از مزیت‌های موجود در صنعت نفت و پتروشیمی فراهم شود.
